การวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายในการศึกษาเปรียบเทียบผลของการถอดแบรกเกตด้วยแรงเฉือนและแรงปอกต่อการ หลงเหลือของแอดฮีซีฟเรซินบนผิวเคลือบฟัน และการสูญเสียผิวเคลือบฟันในฟันกรามน้อย 120 ซี่ โดยติดแบรกเกตที่มีฐานแบบร่องบนผิวฟันด้วยวิธีไดเรกบอนด์ ถอดแบรกเกตโดยคีมตัดลวดด้วยแรงเฉือนและแรงปอก กลุ่มละ 60 ซี่ ศึกษาปริมาณแอดฮีซีฟเรซินบนผิวเคลือบฟันตามค่าเออาร์ไอด้วยกล้องจุลทรรศน์ชนิดสเตอริโอ และศึกษาลักษณะของผิวเคลือบฟันที่แตกหักติดมากับผิวของแอดฮีซีฟเรซินบนฐานแบรกเกตด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องกราด แล้วยืนยันตำแหน่งของผิวเคลือบฟันและหาอัตราส่วนระหว่างธาตุแคลเซียมกับฟอสฟอรัสซึ่งเป็นส่วนประกอบของผิวเคลือบฟันโดยระบบการวิเคราะห์ธาตุด้วยรังสีเอกซ์เรืองแบบอีดีเอส จากนั้นคำนวณหาพื้นที่การสูญเสียผิวเคลือบฟันด้วยกระบวนการวิเคราะห์ภาพสำหรับกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องกราด ผลการวิจัยพบว่าการถอดแบรกเกตด้วยแรงเฉือนและแรงปอกได้ค่าเออาร์ไอแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ p<0.05 โดยการใช้แรงเฉือนจะมีจำนวนฟันที่มีค่าเออาร์ไอต่ำมากกว่าการถอดแบรกเกตด้วยแรงปอก เมื่อศึกษาลักษณะพื้นผิวของแอดฮีซีฟเรซินที่ติดบนฐานแบรกเกตจากการถอดแบรกเกตด้วยแรงเฉือน พบว่ามีผิวเคลือบฟันแตกหักออกมาเป็นชั้น ๆ เรียงตัวเหมือนเกล็ดปลาซ้อนกันตามแนวเส้นของเรทเซียส ส่วนการถอดแบรกเกตด้วยแรงปอกมีผิวเคลือบฟันแตกหักจำนวนน้อยกว่า แต่กระจายเป็นบริเวณกว้างกว่า ผิวเคลือบฟันที่แตกหักจากการถอดแบรกเกตด้วยแรงทั้งสองชนิดประกอบด้วยแท่งเคลือบฟันที่เรียงตัวคล้ายรวงผึ้ง ในการยืนยันตำแหน่งผิวเคลือบฟันโดยระบบการวิเคราะห์ธาตุด้วยรังสีเอกซ์เรืองแบบอีดีเอสได้ค่าเฉลี่ยของอัตราส่วนระหว่างธาตุแคลเซียมกับฟอสฟอรัสอยู่ในช่วงที่พบในผิวเคลือบฟันปกติ สำหรับการคำนวณพื้นที่การสูญเสียผิวเคลือบฟันภายหลังการถอดแบรกเกตทั้งสองวิธีของกลุ่มที่มีค่าเออาร์ไอเท่ากัน พบว่าการถอดแบรกเกตด้วยแรงเฉือน ทำให้เกิดการสูญเสียผิวเคลือบฟันโดยคิดเป็นร้อยละต่อหน่วยพื้นที่ของแอดฮีซีฟเรซินมากกว่าการถอดแบรกเกตด้วย แรงปอกอย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ p<0.005 ผลจากการศึกษาแสดงว่าการถอดแบรกเกตด้วยแรงเฉือนทำให้มีแอดฮีซีฟเรซินหลงเหลืออยู่บนผิวเคลือบฟันน้อยกว่าการถอดแบรกเกตด้วยแรงปอก แต่เกิดการสูญเสียผิวเคลือบฟันมากกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ